zaterdag 20 december 2014

De mens achter de medaille: Fred van Emden

Uit: De mens achter de medaille
Jubileumboek: 'De Mens achter de Medaille'
Om het jubileum van 100 jaar Rode Kruis-onderscheidingen te vieren, werd een boek gemaakt waarin twintig bijzondere vrijwilligers die in de loop van de afgelopen 100 jaar zijn onderscheiden met een Kruis of Medaille van Verdienste, in het zonnetje worden gezet. De verhalen zijn zeer divers van aard.

Ik dook in de archieven en maakte portretten van twee van deze vrijwilligers. Hier het portret van Fred van Emden. 


Fred van Emden
Weldoener in hart en nieren
Tekst: Nicolette van Heesch

Fred van Emden wordt geboren op 22 oktober 1909 in Den Haag. Hij komt uit een familie van koopmannen. Op zijn 24e wordt hij vennoot bij handelsonderneming Van Emden & Co. Twee jaar later wordt hij directeur. Dat blijft hij tot het uitbreken van de oorlog. In 1939 trouwt Fred met Hester Lankhout. Als jood wordt hij tijdens de oorlog met zijn vrouw en twee kinderen geïnterneerd in
Barneveld, vervolgens doorgezonden naar Westerbork en daarna gedeporteerd naar het concentratiekamp Theresiënstadt. Ze overleven het allemaal. Mede door de voedselpakketten van het
Internationale Rode Kruis en dankzij een ‘baantje’ als verzorger van zieken wordt Fred van Emden gered. Hierdoor geïnspireerd, besluit hij de rest van zijn leven te wijden aan humanitaire hulpverlening.

Mr. Charity
Fred van Emden voegt de daad bij het woord en treedt direct na de oorlog in 1945 als secretaris in dienst bij het Nederlandse Rode Kruis. Na een pijlsnelle carrière wordt hij er in 1962 algemeen
directeur. Dat blijft hij tot zijn pensioen in 1974. Na zijn pensionering blijft hij betrokken bij het Rode Kruis als adviseur van het dagelijks bestuur. Wegens bijzondere verdiensten voor het Rode Kruis wordt hij op 20 juni 1987 benoemd tot erelid.
Fred is een stuwende kracht bij de oprichting van het Jeugd Rode Kruis, de vrijwilligerskorpsen en de vakantieprojecten. Hij is vindingrijk en weergaloos in fondsenwerving voor welzijnsactiviteiten. Dit levert hem de bijnaam Mr. Charity op. 
________________________________________________
“Je bent weer zo opgewekt, er zijn zeker moeilijkheden?”
________________________________________________

Opgewekt als het tegen zat 
In zijn woonplaats Den Haag is Fred een vertrouwde verschijning: met grijze hoed, blauwe overjas en zwarte platte tas legt hij grote afstanden te voet af, op weg van en naar zijn afspraken. De dokter adviseert hem wegens gezondheidsklachten één uur per dag te wandelen. Daar houdt hij zich strikt aan. Desnoods maakt hij er een omweg voor. Er wordt zelfs gezegd dat hij zijn kantoor koos op precies een half uur loopafstand van huis, zodat een kantoorbezoek heen-en-terug precies de dagelijkse wandeltijd oplevert.

Een aimabele man, dat is hij. In speeches, zoals bij zijn pensionering, zijn superlatieven niet toereikend om hem te beschrijven. Hij is bescheiden, voortvarend, idealistisch, gedisciplineerd en tactvol. Hij is nieuwsgierig, heeft een brede interesse en is van alle markten thuis. Hij vindt het een uitdaging om, wanneer anderen denken dat iets niet kan, het juist wèl te doen. Tijdens een interview zegt hij eens: “Een van mijn beste vrienden zegt altijd: ‘Fred, je bent weer zo opgewekt, er zijn zeker moeilijkheden?’”

Bezig blijven
Fred van Emden is niet de persoon om niets te doen. Ook na zijn pensioen zit hij niet stil. Naast het Rode Kruis zijn er andere organisaties voor humanitaire hulpverlening waar hij zich voor inzet. Zo richt hij in 1975 samen met mr. Pieter van Vollenhoven het Nationaal Fonds Sport Gehandicapten op, waarna in 1983 ook het Internationale Fonds Sport Gehandicapten volgt. Hij wordt voorzitter van de Trombosestichting, secretaris/penningmeester van Stichting Socutera, secretaris van de Stichting Algemene Loterij Nederland en medeoprichter van Up With People Nederland, bestuurslid van de Stichting Maatschappij en Politie, medeoprichter van de Nederlandse Stichting Hulp Polen en bestuurslid van het Nationaal Verkeersveiligheidsfonds.

Onderscheiden
Het is niet verwonderlijk dat Fred vele nationale en internationale onderscheidingen ontvangt voor zijn werk, waaronder het Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis. De archieven vertellen dat Fred van Emden deze kreeg als algemene blijk van waardering. Het uitreiken van de medailles op deze dag moest voor alle ontvangers een verassing zijn. De aanvraag voor de
onderscheiding van Van Emden werd – in tegenstelling tot reguliere aanvragen – niet behandeld in het Dagelijks Bestuur, waar Van Emden immers zelf deel van uitmaakte. De precieze motivering voor
de onderscheiding is daarom in de archieven niet terug te vinden. Maar dat hij hem verdiende, staat buiten kijf!

Uit: De mens achter de medaille
Foto: Erik Müller

Bekijk hier het boek 'De mens achter de medaille' met bovenstaand verhaal op pagina 42.

1 opmerking:

Apple gebruikers kunnen problemen ondervinden bij het plaatsen van een reactie. Excuses daarvoor.

Voor andere gebruikers: de eenvoudigste methode om een reactie te plaatsen: kies EERST een profiel bij 'Reageer als'. Het makkelijkst is Naam/URL. Je naam is gewenst, een URL hoeft niet. Klik op DOORGAAN. Schrijf vervolgens je reactie. Blok en kopieer (Ctrl+C)/bewaar voor de zekerheid je reactie, voor het geval dat het plaatsen niet in een keer vlekkeloos verloopt (mocht dat zo zijn, dan ligt dat niet aan jou!). Bekijk eventueel een voorbeeld van je reactie. Klik vervolgens op 'Publiceren'.
Vergeet niet aan te vinken dat je geen robot bent.

Op voorhand excuses als het plaatsen van een reactie niet in één keer lukt.