dinsdag 5 maart 2013

Simon Carmiggelt

Afbeelding: Wikipedia
Maandag, toen ik in alle vroegte de radio aanzette, werd ik blij verrast door het saxofoonspel van Duke Ellington. Het deed me denken aan het muziekje dat altijd voorafging aan en volgde op de 'Kronkels' van Simon Carmiggelt.
Het was al lang geleden dat ik dat gehoord had. Vroeger genoot ik altijd erg van die Kronkels.

Het was inderdaad datzelfde muziekje, en werd zelfs gevolgd door zo'n Kronkel! Ik ging weer even terug in de tijd.

Simon Carmiggelt zou, als hij nog leefde, dit jaar 100 jaar geworden zijn.
Hij observeerde zijn omgeving en schreef daarover. Hij droeg regelmatig zijn eigen Kronkels voor, op radio of tv. Met een wat monotone stem en in een wat slepend tempo. Zijn uiterlijk paste daar precies bij: een wat trieste blik achter een metalen bril.....  Desondanks zijn zijn Kronkels geenszins depressief van aard!
Carmiggelt beschreef zijn omgeving alsof hij hem schilderde. Met veel bijvoeglijke naamwoorden vertelde hij wat hij observeerde. Met af en toe een woord dat je het liefst ter plekke wilde opzoeken, omdat je de betekenis wel aanvoelde, maar niet direct onder woorden kon brengen. Als je je ogen sloot kon je je aan zijn hand laten mee leiden door het verhaal en zag je het helemaal voor je. Ik wel tenminste. Zelfs als ik zijn gebundelde Kronkels las, hoorde ik zijn stem met zijn intonatie die zo typerend was.

De Kronkel van maandag ging over Gerda, een dame die door een notariszoon 'gered' was uit het goede leven en nu een kroeg dreef. Waar haar voormalige klanten bij haar kwamen uithuilen.
Weet je, eigenlijk doet het verhaal er niet zo toe, de sfeer en de beschrijving ervan is veel belangrijker. En het is ook allemaal zo lekker herkenbaar.
Bekijk deze Kronkel over een man met zijn hondje maar eens. Uit 1973, maar nog altijd zeer toepasselijk.... Neem er even de tijd voor, het filmpje duurt (maar) 5 minuten.


Door het trage tempo kun je je soms even in je eigen gedachten verliezen, zonder direct de draad van het verhaal kwijt te raken. Doordat Carmiggelt geen enkele haast suggereert, maak je even een pas op de plaats.

Even terug naar maandag. Direct na zijn Kronkel werd een column voorgelezen, geschreven door een hedendaagse columnist van in de dertig. Waarbij ik het gevoel had te moeten hardlopen om de auteur bij te houden. Da's meteen een heel andere sfeer. Het valt mij op dat vroeger wel meer dingen trager gingen dan tegenwoordig. Met name op radio en tv. Toch schelen die hedendaagse columnist en Carmiggelt maar drie generaties.

Ik realiseerde mij ineens dat Simon Carmiggelt eigenlijk een beetje mijn inspirator is voor deze blog. Ik zal hem nooit kunnen evenaren, noch in schrijfstijl, noch in aantal verhaaltjes (hij schreef er ruim 10.000!). Maar als ik met mijn Koontjes lezers ook even een pas op de plaats kan laten maken, ben ik al dik tevreden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Apple gebruikers kunnen problemen ondervinden bij het plaatsen van een reactie. Excuses daarvoor.

Voor andere gebruikers: de eenvoudigste methode om een reactie te plaatsen: kies EERST een profiel bij 'Reageer als'. Het makkelijkst is Naam/URL. Je naam is gewenst, een URL hoeft niet. Klik op DOORGAAN. Schrijf vervolgens je reactie. Blok en kopieer (Ctrl+C)/bewaar voor de zekerheid je reactie, voor het geval dat het plaatsen niet in een keer vlekkeloos verloopt (mocht dat zo zijn, dan ligt dat niet aan jou!). Bekijk eventueel een voorbeeld van je reactie. Klik vervolgens op 'Publiceren'.
Vergeet niet aan te vinken dat je geen robot bent.

Op voorhand excuses als het plaatsen van een reactie niet in één keer lukt.